Geachte mevrouw Stein, meneer te Meij,

In 2015 heeft de Nederlandse regering na overleg met het Indisch Platform, waaronder vertegenwoordigers van de Molukse bevolking, besloten om op basis van morele gronden een eenmalige netto uitkering van € 25.000 aan direct belanghebbenden uit te keren. De regeling is langer opengesteld omdat we ons echt wilden vergewissen dat iedereen die recht had op deze uitkering deze ook zou kunnen ontvangen. Vervolgens is er bij de begrotingsbehandeling 2021 (december 2020) een motie van Gerven c.s. (35 570 XVI-125) ingediend, ook gesteund door het CDA. Het betrof een onderzoek of en hoe de nog levende weduwen een financiële vergoeding kunnen krijgen.

Een grootschalig onderzoek en een uitvoeringstoets hebben vervolgens tot de conclusie geleid dat een regeling voor weduwen niet uitvoerbaar is. Dat komt onder andere omdat;

1. van de direct belanghebbenden gegevens voorhanden waren bij de SVB maar van de weduwen niet.
2. De evaluatie van de regeling in 2015 concludeerde dat een groot deel van de gemeenschap ontevreden was over de opzet van de eerste regeling.
3. Duidelijk uit het onderzoek werd ook dat een nieuwe regeling zou leiden tot nieuwe onvrede bij groepen die niet binnen de grenzen zouden
4. Ten slotte wil de derde generatie Indische en Molukse Nederlanders naar voren kijken en meer collectieve projecten om de geschiedenis en verhalen leven te houden (zie in dit verband adviesrapport ‘Deel en Verbind’ aan van de Commissie Versterking kennis geschiedenis voormalig Nederlands-Indië, mei 2023).

Het CDA heeft de afgelopen periode steeds aangegeven, juist in samenspraak met vertegenwoordigers van de groep Indische Nederlanders en Molukse bevolking, te willen blijven investeren in de collectieve erkenning van Indisch en Moluks Nederland en de projecten zoals educatie op scholen en projecten via Sophiahof. Op deze manier blijven de verhalen verteld worden en dat is nodig.

De behandeling van het Molukse volk is er een waarin onnoemelijke veel leed en onrecht heeft plaatsgevonden. We hebben geleerd dat een bedrag deze wonden niet heelt. Dat zal ongetwijfeld ook niet gebeuren door erkenning zoveel jaren na dato en/of educatie. Maar we geloven dat het meer verbind om met elkaar te werken aan een betere toekomst en elkaar daarin te ontmoeten dan te blijven stilstaan in wat ooit beter had moeten gaan.

Met vriendelijke groet,
Henri Bontenbal
Kamerlid CDA
Tweede Kamer der Staten-Generaal

Geachte heer Bontenbal, beste Henri,

Dank je voor je uitgebreide mail. Aan de reactie merk ik dat je niet goed bent voorgelicht. Wij, Anton en ik zijn tijdens de onderhandelingen én de uitvoering van de regeling als delegatielid onderdeel geweest van deze ‘deal’ voor de nog laatstlevende KNIL militairen en ambtenaren.

Met behoorlijk wat mitsen en maren is er na het reces in 2015 een akkoord ontstaan waarbij we in de deal zeker de weduwen op de agenda hadden laten staan én de voortgang van de onderhandelingen omtrent de rest van de mensen onder de noemer ‘onderhandelingen Indische Kwestie’.

We kunnen het best met u over de toekomst hebben en naar voren kijken met elkaar maar deze rechtsherstel kwestie blijft vanzelfsprekend een punt waar we in Nederland (enige land dat zijn militairen en ambtenaren hun salaris uit WW2 niet hebben betaald) niet omheen kunnen en waarvoor we onze ogen nooit mogen sluiten laat staan dat er weggekeken mag worden.

De uitkomst van het rapport voor de weduwen is trouwens anders; het is uitvoerbaar en haalbaar maar het zal moeilijk zijn en dat is ons niet vreemd dat een SVB als uitvoerende instantie dit zo vermeldt. Dit zeg ik vanuit de wetenschap hoe ze als organisatie hebben gefunctioneerd in 2015. Ik was intensief bij betrokken en werd onbedoeld (niets was nog op orde) onderdeel van de uitvoering o.l.v. staatssecretaris Martin van Rijn.

De Indische Kwestie gaat trouwens o.a. over de Indische Nederlanders, de Molukkers, de Totoks, de Menadonezen, de Chinezen, de Toegenezen etc. en hun rechtsherstel zaak.

Wij zullen je reactie met hen delen.

Het spijt ons dat u niet beter bent voorgelicht over deze intens gevoelige zaak voor rond 2 miljoen mensen zoals we eerder gemeld hebben.

Met vriendelijke groet,
Peggy Stein en Anton te Meij
Stichting Indisch Platform 2.0

PS: tijdens de onderhandelingen van 2013 tot en met 2015 zat er geen Molukse partij aan tafel. Ook daarover ben je verkeerd voorgelicht.
Een Collectieve Erkenning van onze gezamenlijke geschiedenis is vanzelfsprekend een must, maar mag nooit als afkoopsom van de salarissen en de individuele claims gelden.